Sa isa ka Commission on Elections-sponsored presidential debate, ang kalabanan sang mga kandidato nagsiling nga ang “Build, Build, Build” infrastructure program ni President Rodrigo Duterte nagmadinalag-on, kag ila luyag sundon ang pareho nga programa kung makapungko nilang presidente.
Apang isa ka kandidato ang may kritisismo sa programa bangud gamay lamang ang nahuman sa mga ini.
Suno kay Senador Panfilo “Ping” Lacson, 12 sa 199 big-ticket items lamang sa mga dalan, tulay, port, airport kag railway ang nakumpleto kag tatlo na lamang ka bulan ang bilin sa termino ni Duterte. Kinahanglan nga ma-review ang programa kay nagasalig lamang ini sa Chinese investments nga wala mag-abot.
ANG PASUNI:
Siling ni Senador Ping Lacson 12 lamang sa 119 big-ticket infrastructure projects sa idalum sang administrasyon Duterte nga ‘Build, Build, Build’ program ang natigayon.
INI INDI MATUOD SA ISA KA BAHIN
ANG KAUNDAN:
Ang pasuni ni Lacson wala nagasantu sa aktwal nga natuman sang programa base sa sa datos National Economic and Development Authority (NEDA). Suno sa NEDA, sa 119 infrastructure flagship projects (IFPs) sa idalom sang Build, Build, Build program ni President Rodrigo Duterte, may 14 ka proyekto na ang natuman.
Sang 2017, ginpahayag sang administrasyon ni Duterte ang ambisyoso nga “Build, Build, Build” program kag ang inisyal nga lista sang 75 proyekto ang ginpasulabi, pero nagdako ini kag nangin 119. Ang inisyal nga funding sang proyekto naghalin sa annual national budget sang pungsod, public-private partnerships, hulam gikan sa pungsod sang Japan kag sa Asian Development Bank.
Sang Mayo 2021, may apat ka proyekto ng ‘nakumpleto” siling sang NEDA bisan pila ka bahin pa lang sang mga dalan kag tulay ang nabuksan kag for inauguration na hasta sa Hulyo 2021.
Nalakip sa mga proyekto nga ini ang LRT 2 East Extension, nga na-inaugurate sa tama nga oras sang Hulyo 2021; ang Metro Manila Skyway Stage 3 kag ang Bonifacio Global City-Ortigas Center Link Road Project nga gin-abrihan sang Oktubre 2021.
Sa Metro Manila Logistics Network: China Grant Bridges project, ang Estrella-Pantaleon Bridge lamang ang nabuksan para sa mga motorista sa Hulyo 2021 samtang ang Binondo-Intramuros Bridge an nakumpleto sang nagligad nga Holy Week. Ang duha ka lamang nga mga bridge project nga ini ang ginbaton sang pungsod halin sa Beijing.
May ara 12 IFP pa nga nalista bilang ongoing projects for completion by 2021 apang tatlo lamang ang natapos sa takda nga oras samtang isa ang nakumpleto sa subong nga tuig.
Ang General Santos Airport kag proyekto nga Reconstruction and Development Plan for Greater
Marawi nakumpleto sa Setyembre 2021. Ang Bicol International Airport nag-operar sang Oktubre. Ang Land Transportation Office Central Command Center nagbukas sang nagligad nga bulan (Pebrero) lamang.
May walo pa nga bilin sa lista sang mga proyekto nga dapat natigayon na sang nagligad tuig. Sa mga ini, apat ang may target nga makompleto antes matapos ang termino ni President Duterte sa Hunyo 2022, ini amo ang Motor Vehicle Recognition and Enhancement System, ang Samar Pacific Coastal Road Project, ang Malitubog-Maridagao Irrigation Project, kag ang Flood Risk Management Project sa Cagayan, Tagoloan, kag Imus Rivers.
Ang Unified Grand Central Station natakna nga magabukas sa Hulyo 2022 kung ang Pilipinas may yara na bag-o ng presidente.
Ang National Irrigation Sector Rehabilitation and Improvement Program nag-inaugurate sang duha ka irrigation systems sang Disyembre gikan sa 11 sa idalom sang proyekto.
Nalakip sa revised list sang NEDA ang 17 ongoing projects for completion sa 2022, 51 ongoing projects for completion sa 2023 kag masunod nga mga tinuig, kag 28 proyekto sa pipeline nga nagakumpleto sang ila mga government approval.
NGAA DAPAT MAY PAGPANADLONG:
Ang “Build, Build, Build” program ni Pangulo Duterte amo dapat parte sang mga legacy project sang administrasyon sini, nga siling sang mga ekonomista tama ka ambisyoso kay ang gobyerno nagtalana lamang sang budget nga P1 trillion sa idalom sang 2022 budget bisan may mga gastos sa pandemic.
Handum ni Duterte nga padayunon ini nga programa sang masunod nga Presidente.
(Sinulatan ni Mikee Garcia; Gin-lubad ni Ryce Erica Lacbanes sang West Visayas State University-College of Communications para sa Daily Guardian)
Daily Guardian is part of #FactsFirstPH, which brings together various sectors that are committed to promoting truth in the public space, and exacting accountability on those who harm it with lies. For those interested to join the initiative, email editorial@dailyguardian.com.ph and info@factsfirst.ph, or send a message to facebook.com/DailyGuardianPH.
