FACT CHECK: Quote card nagapasuni nga nagsiling si Kris Aquino nga utang sang mga Pilipino ang kahilwayan sa amay wala sang konteksto

Ang quote card nga ginapalapnag sang mga pro-Marcos Facebook page nagapatalang sa ginsiling ni Kris Aquino sang 2017 wala sa konteksto.

PASUNI: Kris Aquino nagsiling nga ang mga Pilipino ginaenjoy ang kahilwayan salamat sa amay nga si Ninoy Aquino Jr.

Rating: KULANG SA KAUNDAN

Madamo nga Facebook pages nga nagasuporta sa “UniTeam” tandem ni anay senador Ferdinand ―Bongbong‖ Marcos Jr. kag Davao City Mayor Sara Duterte-Carpio nagpost sang mga quote card ni Kris Aquino nga ginaalegar nga naghambal sa mga Pilipino nga utang sang mga ini ang kahilwayan sa amay nga si Benigno ―Ninoy‖ Aquino Jr.

―Utang ninyo sa aking ama ang kalayaan na tinatamasa ninyo ngaun (sic), Kris was quoted as saying.

(Utang ninyo sa akon amay ang kahilwayan nga inyo gina-enjoy subong)

Ang quote nagahalin pa sadtong Nob. 27, 2017, sang sa Instagram post gindumdum sini ang amay nga kuntani yara na sa ika-85 birthday. (https://www.instagram.com/p/Bb-1hgnFtm5/?hl=en)

Sa punta nga bahin sang caption sa post, ginsulat ni Kris: ―Try as you may, #fakenews folks- you cannot rewrite history. And the truth is you do owe this man the fact that you have FREEDOM OF SPEECH, FREEDOM OF EXPRESSION & FREEDOM OF THE PRESS TODAY-because he had the balls to actually DIE for his country-in super clear language, HINDI SYA INURUNGAN NG BAYAG KAHIT ALAM NYA NUNG PABABA SYA NG EROPLANO NA BABARILIN NA SYA SA TARMAC ng AIRPORT (italics ours, capitalizations Kris’s).

(Try as you may, #fakenews folks- indi na ninyo mabag-o ang kasaysayan. Kag ang kamatuoran amo nga utang gidman ninyo sa akon amay kay may ara kamo subong FREEDOM OF SPEECH, FREEDOM OF EXPRESSION KAG FREEDOM OF THE PRESS-tungod sya nagpangisog nga mamatay para sa pungsod- sa mas klaro nga tinaga, WALA SIA NANALAW

BISAN NABAL-AN NIYA NGA TIRUHON NA SIA SA AIRPORT TARMAC PAGPANAOG NYA SA EROPLANO)

Sa caption sini, ginatumod ni Kris nga ang kamatayan sang amay sang Agosto 21, 1983 isa sa mga hitabu nga nagresulta sa protesra sang mga Pilipino kag nagpapanaog sa pwesto kay diktador Ferdinand Marcos Sr., nga kilala nga nagsablag sa freedom of speech, expression, and the press saiya sini authoritarian nga pamaagi.

Ang quote card nga ginpost sang mga pro-Marcos page ginpasobrahan ang ginhambal ni Kris kag ginpaguwa nga ang nasyon nangin mahilway salamat kay Ninoy.

Ang Pilipinas nakaangkon sang independence sa foreign rule sang Hunyo 4, 1946 –sang si Ninoy 13 anos pa lamang— sang ang US pormal nga ginkilala ang kahilwayan sang the Philippine Republic kag nag-isol sang kagamhanan sa pungsod.

Sa tuig 1962, Si Presidente Diosdado Macapagal nag-issue sang Proclamation No. 28, s. 1962, nga naghalin sang petsa sang Philippine independence imbes nga Hunyo 4 nangin Hunyo 12 –

ang petsa sang independence sa Espanya gindeklarar sa panimalay ni Emilio Aguinaldo sa Kawit, Cavite.

Suno kay Macapagal, “―the establishment of the Philippine Republic by the Revolutionary Government under General Emilio Aguinaldo on June 12, 1898, marked our people’s declaration and exercise of their right to self-determination, liberty and independence.

(Ang pagpasad sang Philippine Republic sang Revolutionary Government sa idalom ni Heneral Emilio Aguinaldo sang Hunyo 12, 1898, nagmarka sang people’s declaration and exercise of their right to self-determination, liberty and independence.)

Ang Pilipinas nagapabilin bilang isa ka politically independent nation sa sulod sang 75 tuig.

(Gin-lubad ni Ryce Erica Lacbanes sang West Visayas State University-College of Communications para sa Daily Guardian)

Original Source: https://pressone.ph/fact-check-kris-aquino-quote-claiming-she-said-filipinosowed-their-freedom-to-her-late-father-lacks-context/

Daily Guardian is part of #FactsFirstPH, which brings together various sectors that are committed to promoting truth in the public space, and exacting accountability on those who harm it with lies. For those interested to join the initiative, email editorial@dailyguardian.com.ph and info@factsfirst.ph, or send a message to facebook.com/DailyGuardianPH.